Elke woning die in Vlaanderen verhuurd wordt, moet aan bepaalde minimale kwaliteitsnormen voldoen. Wanneer een woning niet aan deze normen voldoet, kan deze onbewoonbaar of ongeschikt verklaard worden door de burgemeester en worden er werken opgelegd aan de eigenaar van de woning. Het verhuren van een woning die niet aan de normen voldoet, is strafbaar.
Mijn huurwoning is onbewoonbaar of ongeschikt
Iedere huurder kan bij de dienst Ruimtelijke Organisatie een aanvraag voor een woningonderzoek indienen als hij of zij klachten heeft over de slechte woonsituatie van de huurwoning. De stedenbouwkundige ambtenaar voert, naar aanleiding van de aanvraag, een eerste woononderzoek uit.
De stedenbouwkundige ambtenaar neemt na het woononderzoek contact op met de gewestelijke ambtenaar van het agentschap Wonen Vlaanderen om een procedure van het woningonderzoek op te starten. Vervolgens wordt er een technisch verslag opgemaakt en worden alle betrokken partijen gehoord. Ten slotte neemt de burgemeester, na advies van de stedenbouwkundige ambtenaar, een besluit.
Technisch verslag
Tijdens het huisbezoek wordt nagegaan of de huurwoning aan alle technische eisen en comforteisen voldoet. Dit omvat onder andere:
- gebouwgedeelte: stabiliteit, bouwfysica van het dak, muren, draagvloeren, enz.
- woongedeelte: veiligheidsrisico's (elektrocutie- en CO-gevaar), gezondheidsrisico's (vochtproblematiek, verluchtingsmogelijkheden), enz.
- comforteisen: goed werkend sanitair, een functionele keuken, enz.
In het technisch verslag worden strafpunten toegekend. Vanaf vijftien strafpunten wordt een woning ongeschikt gevonden. Als blijkt uit het verslag dat de woning door een aantal zware gebreken een risico inhoudt voor de veiligheid of de gezondheid van de bewoners (ongeacht het aantal strafpunten in het technisch verslag), dan is de huurwoning onbewoonbaar.
Gevolgen
Zodra een huurwoning ongeschikt of onbewoonbaar is verklaard door de burgemeester, wordt de woning opgenomen in de inventaris van ongeschikte en onbewoonbare woningen. Als een woning als ongeschikt en/of onbewoonbaar wordt geïnventariseerd, moet de eigenaar een belasting betalen. Eerst krijgt de eigenaar wel één jaar de tijd om de gebreken te herstellen en zo de ongeschiktheid en/of onbewoonbaarheid ongedaan te maken.
Zodra een woning één jaar op de inventarislijst staat, moet er jaarlijks betaald worden tot de woning uit de lijst geschrapt is. Op een woning uit de lijst kan ook het recht van voorkoop of het sociaal beheersrecht worden uitgeoefend.
De woning wordt geschrapt van de lijst wanneer de eigenaar de nodige werken uitvoert en de dienst Ruimtelijke Organisatie hiervan op de hoogte brengt. De stedenbouwkundige ambtenaar zal dan opnieuw een onderzoek uitvoeren en al dan niet een conformiteitsattest afleveren. Door de afgifte van dit attest wordt het besluit tot ongeschikt- of onbewoonbaarverklaring opgeheven en wordt de woning geschrapt uit de inventarislijst.
De eigenaar die een ongeschikte of onbewoonbare woning blijft verder verhuren, kan strafrechtelijk vervolgd worden. Er staan correctionele geldstraffen op het verder verhuren van de ongeschikte of onbewoonbare woning.
De bewoners van een onbewoonbaar verklaarde woning kunnen, in bepaalde gevallen ,voorrang krijgen voor een sociale huurwoning.
Hoe een woningonderzoek aanvragen?
Elke belanghebbende (huurder, lokaal bestuur, Sociaal Huis, enz.) kan een aanvraag voor een woningonderzoek indienen als hij of zij klachten heeft over de slechte woonsituatie van de huurwoning.
De aanvraag moet een duidelijke motivatie omvatten in welke opzichten de huurwoning niet voldoet aan de technische eisen en comforteisen waaraan een woning moet voldoen. Bij deze motivering kun je een aantal foto's van de gebreken toevoegen.
Gemeentebelasting
Het lokaal bestuur heft 100 opcentiemen op de Vlaamse gewestbelasting op ongeschikte en onbewoonbare woningen.
Meer info
Meer informatie vind je op de website van de Vlaamse overheid.